Fakte mbi probiotikët

Probiotikët janë një ndër tematikat më të prekura në industrinë shëndetësore, kjo për një arsye të mirë. Probiotiket konsiderohen gjerësisht si një element për çdo regjim ditor. Këto baktere të mira, punojnë gjatë gjithë kohës për mirëqënien tonë, duke ofruar suport për shëndetin tretës, shëndetin imunitar, neurologjik si dhe atë emocional. Por shtrohet pyetja se çfarë janë probiotikët dhe si na ndihmojnë ato?

Çfarë janë probiotikët?

E thënë thjesht, probiotikët janë baktere dhe maja të dobishme që gjenden në traktin tonë tretës. Përkufizimi i dokumentuar i probiotikëve, sipas Organizatës Ushqimore & Agrikulturore e Shteteve të Bashkuara (FAO) dhe Organizatës Botërore të Shëndetësisë (WHO) është “mikroorganizma të gjallë, të cilët kur administrohen në doza të mjaftueshme, i japin një përfitim shënetësor marrësit”. Fjala probiotik përkthehet saktësisht në “për jetën” – duke kombinuar parafjalën Latine “pro” që do të thotë “për”, dhe atë Greke “biotik” që do të thotë “jetë”.

“Probiotik” është një term i gjerë për të gjithë gamën e baktereve të dobishëm, ku çdo shtam apo tip bakteri ofron benefite unike. Në tërësi, probiotikët ofrojnë suport vital për shëndëtin e përgjithshëm. Shumica e njerëzve kanë një opinion negativ mbi bakteret, por probiotikët janë e kundërta. Trupi ynë ka një marrëdhënie simbiotike me këta mikroorganizma, çka nënkupton se ato punojnë sëbashku për të jetuar. Probiotikët promovojnë shëndetin imun, tretës, atë të trurit, mirëqënien emocionale dhe më tepër. Bakteret e mira prodhojnë enzima të cilat ndihmojnë në balancimin e sistemit tretës dhe suportojnë aftësinë e trupit për të përthithur nutrientët.

Statime të shpejta mbi probiotikët

• “Probiotikët” është një term i gjerë për bakteret e dobishme, ku çdo shtam studiohet veçmas dhe ofron benefite unike.
• Probiotikët maten në CFU, ose njësi të formimit të kolonive, që është një vlerësim i numrit të qelizave bakteriale të qëndrueshme (të gjalla).

Përfitimet e probiotikëve: Fillon në zorrë

A e dinit se rreth 70% e sistemit tuaj imun është i lokalizuar në sistemin tretës? Kjo sjell një kuptim krejtësisht të ri për “ju jeni çfarë hani”! Në fakt, pothuajse të gjithë sistemet e trupit tuaj mbështeten në balancën e shëndetit të zorrëve për të funksionuar sa më mirë.

Fatkeqësisht, shumë aspekte të jetës moderne mund të varfërojnë mikrobiomën tuaj të zorrëve. Stresi, ndotja, ushqimet e proçesuara, mungesa e nutrientëve dhe faktorë të tjerë mund të çekulibrojnë bakteret e dobishme në zorrë.
Plotësimi me probiotik për të ripasuruar bakteret e mira mund të ju ndihmojnë për një funksionim optimal të sistemit imun dhe të ruani mirëqënien e vazhdueshme.

Cili është raporti ideal i baktereve në zorrë?

Fatkeqësisht, nuk ka akoma një përgjigje të qartë për këtë. Kërkuesit nuk kanë përcaktuar sesi duket një florë ideal e zorrëve sepse ajo ndryshon shumë midis individëve, madje dhe brënda individëve të shëndetshëm. Flora e zorrëve është e ndryshme për çdo person, që nga numri i shtameve që kanë e deri tek numri total i mikroorganizmave.

Megjithatë, përllogaritjet më të mira thojnë se mesatarisht për një shëndet të mirë ajo është rreth 100 trilion mikroorganizma, duke përfshirë më shumë se 1000 specie të ndryshme.

Probiotikët përtej shëndetit të zorrëve

Shëndeti i zorrëve është në qendër të vëmendjes, por ka pjesë të tjera të trupit ku bakteret miqësore lulëzojnë. Disa baktere miqësore jetojnë vetëm në gojë dhe ndihmojnë për promovimin e shëndetit oral. Këto baktere miqësore orale ndihmojnë në balancimin e baktereve të tjera që mund të shkaktojnë erën e pakëndshme të gojës.

Probiotikët janë gjithashtu të rëndësishëm për shëndetin e femrës. Shtami lactobacilli, në veçanti është studiuar për rolin e tyre në suportin dhe mirëmbajtjen e shëndetshme të traktit vaginal dhe urinal. Këto shtame mund të mbrojnë traktin urogjential duke ekskretuar biosurfaktantë të cilët ndihmojnë për të mbajtur indet vaginale të pastra dhe të shëndetshme.

Burimet ushqimore të probiotikëve

Ju ndoshta i lidhni tashmë probiotikët me kosin. Si një produkt qushmështi i fermentuar, kosi juaj i preferuar mund të jetë një burim natyror i baktereve miqësore, por vetëm nëse etiketimi cilëson dhe specifikon që ai përmban “kultura aktive, të gjalla”.

Kosi nuk është i vetmi burim ushqimor i probiotikëve. Produkte të tjera qumështi të pasterizuar, të fermentuar si kefiri përmban probiotik. Perimet e fermentuara, të pasterizuara (mendoni për lakrat turshi ose kimchi) dhe kombucha përmbajnë probiotik. A vini re një lidhje? Fermentimi është çfarë lejon bakteret miqësore të zhvillohen, duke i bërë produktet e fermentuara burimin origjinal për pasurimin e zorrëve me probiotik.

Suplemente probiotike & ushqimet probiotike

Konsumi i ushqimeve të fermentuara për përfitimet e probiotikëve ka limitet e saj. Për shembull, si e matni sesa baktere të mira ju po merrni? Numri i CFU në një porcion ushqimi të fermentuar mund të variojë sipas markës, madje dhe sipas grupit të produktit. Dhe ndërkohë që disa marka garantojnë një numër të caktuar të CFU në secilin paketim, etiketat ushqimore nuk janë të detyruara që të listojnë shtamet e baktereve, kështu që ju nuk mund të jeni të sigurtë se çfarë po merrni. Shumë shtame të baktereve janë akoma të pa studiuara, duke e bërë të vështirë për të ditur nëse numri i lartë i CFU në ushqime është me të vërtetë i dobishëm.

Ekzistojnë qindra tipe shtamesh të ndryshme, ndaj si mund ta dini ju se prej cilit duhet të ruhesh? Ja ku po ju paraqesim disa nga shtamet më të zakonshme.

Speciet & shtamet e probiotikëve të njohur

• Speciet Lactobacillus: Popullatat më të shumta të baktereve në zorrën e hollë janë nga specia e Lactobacillus. Ato prodhojnë laktazë dhe acid laktik, duke ndihmuar në zbërthimin e nutrientëve dhe suportuar tretjen.
• L. acidophilus: një nga shtamet më të studiuara (dhe më të njohurat) që gjenden shpesh në ushiqmet e fermentuara dhe të shtuara në kos; L. acidophilus suporton tretjen në tërësi, përthithjen e nutrientëve, shëndetin imun dhe atë vaginal.
• L. rhamnosus: një probiotik i njohur mes turistëve për promovimin e shëndetit tretës gjatë qëndrimit jashtë vendit; gjithashtu promovon shëndetin vaginal dhe luan një rol të rëndësishëm në ruajtjen e funksionit imunitar, plus L. rhamnosus G.G. është një ndër shtamet më të studiuara.
• L. fermentum: promovon tretjen e përgjithshme.
• L. reuteri: suporton tretjen, shëndetin oral dhe imun.
• Speciet Bifidobacterium: Njësoj si speciet Lactobacillus, Bifidobacterium prodhon acid laktik dhe ndihmon në ruajtjen e një balance të shëndetshme të florës së zorrëve. Shtamet e kësaj specie gjithashtu suportojnë funksionimin e sistemit imunitar.
• B. Bifidum: ndihmon në promovimin e balancës bakteriale dhe zbërthimin e nutrientëve.
• B. lactis: promovon shëndetin gastrointestinal dhe funksionin imunitar.
• B. longum: suporton shëndetin e tretjes si dhe funksionin imunitar.
• Saccharamyces Boulardii: Një maja e dobishme që përdoret si një agjent probiotik i cili suporton shëndetin gastrointestinal dhe shpesh përdoret nga njerëzit që udhëtojnë.

Nëse zgjidhni suplementet probiotike, ju keni më shumë kontroll mbi shtamet që merrni pasi suplementet probiotike do i listojnë shtamet dhe CFU-të e çdo lloji në paketim.

Një anë tjetër negative (e mundshme) për t’u mbështetur në ushqimet e fermentuara është shpeshtësia që duhet t’i konsumoni ato. Për shembull, shumica e studimeve rreth kosit ose ushqimeve të tjera të fermentuara përfshijnë pjesëmarrësit që hanë dy ose më shumë racione në ditë. Ndaj, shumë njerëz zgjedhin suplemente probiotike për të pasuruar vazhdimisht bakteret e mira në zorrët e tyre.

Cili është numri magjik i CFU-ve që duhet të arrihet? Fatkeqësisht, nuk ka një përgjigje të qartë për këtë pyetje, pasi mikrobiomet individuale ndryshojnë shumë. Është gjithmonë një ide e mirë të shihni se çfarë mjeku juaj rekomandon. Shumë suplemente probiotike përmbajnë më shumë se 1 miliard CFU, dhe disa përmbajnë deri në 66 miliardë!

Pavarësisht nëse zgjidhni një suplement apo burim ushqimi për marrjen e probiotikëve, nuk ka dyshim se këto baktere miqësore janë jetike për shëndetin e përgjithshëm.